Kutsayıp yaygınlaştırarak özünden uzaklaştırmak

Ancak Nietzsche’yi bu şekilde anmış olmam, onu günümüzde sistemin yaptığı gibi kutsamak, ulaşılamaz kılmak ya da tanrısallaştırmak için değil. O da bir insandı ve her insan gibi hem kendisi hem fikirleri tartışmaya, zaaflara açıktır.

Hayatta en sevmediğim şey, mükemmellik iddiasıdır. Böyle bir iddia, o insanın gerçeğinin üzerine bir perde gibi örtülür; o insan ve fikirleri ulaşılamaz hale gelir, hatta yok edilir. Sabah akşam gündem olur, anılır; ancak artık etkisi kalmaz. Çünkü kutsal olan tartışılmaz, sadece kabul edilir.

Hâlbuki tartışma yaratmayan hiçbir düşünce ne felsefedir ne de sizi değiştirme potansiyeli taşır. Çayın içindeki şeker gibi karışıp bütün oluşturmaz; sadece çayın içine atılmış bir çakıl taşı gibidir. Vardır ama etkisi yoktur; görürsünüz fakat işe yaramaz.